Minyak petroleum merupakan pembekal tenaga terbesar di dunia iaitu sekitar 33%, diikuti oleh arang batu (27%), gas asli (25%), serta sumber boleh diperbaharui seperti biojisim, nuklear, hidroelektrik, geoterma dan solar (15%). Daripada jumlah petroleum yang digunakan tersebut, kira-kira 60% digunakan untuk sektor pengangkutan berbanding hanya sekitar 17% untuk industri.

Pengangkutan jalan raya merupakan pengguna bahan petroleum yang paling besar.  Walaupun petroleum merupakan sumber tenaga yang berkesan, penggunaannya telah menimbulkan pelbagai masalah. Oleh itu, bahan api alternatif diperlukan bagi mengurangkan kesan negatif tersebut.

Pembangunan pesat yang berlaku di seluruh dunia serta pertambahan penduduk menyebabkan permintaan untuk petroleum terus meningkat, sekaligus mengakibatkan kenaikan harga bahan tersebut setiap tahun. Keadaan ini diperburuk lagi oleh faktor-faktor lain seperti harga minyak mentah dunia yang sering melambung tinggi.

Pencemaran dan Bekalan

Pencemaran udara daripada asap kenderaan merupakan masalah besar yang semakin membimbangkan. Dianggarkan sekitar 23% daripada pelepasan gas karbon dioksida di seluruh dunia berpunca daripada sektor pengangkutan, khususnya asap kenderaan.

Gas karbon dioksida (CO₂), karbon monoksida (CO), sulfur heksafluorida (SF₆) dan nitrus oksida (N₂O) telah menyumbang kepada pemanasan global serta berlakunya hujan asid. Selain menyebabkan pencemaran udara, gas-gas ini juga boleh mengancam kesihatan manusia.

Satu lagi isu yang membimbangkan pakar ekonomi dan sering dibahaskan ialah kekurangan bekalan minyak petroleum. Bayangkan apa yang akan berlaku sekiranya bekalan petroleum terputus. Sektor perindustrian, pertanian, pengangkutan dan lain-lain akan terjejas. Ringkasnya, seluruh sistem ekonomi dunia boleh lumpuh.

Tenaga Alternatif

Gabungan faktor-faktor yang disebutkan di atas serta tekanan untuk mematuhi Protokol Kyoto telah mendorong pencarian sumber-sumber tenaga alternatif yang mesra alam dan boleh diperbaharui. Antara bahan api alternatif untuk pengangkutan yang telah dikenal pasti ialah bahan api bio (biofuels) dan sel bahan api hidrogen (hydrogen fuel cell).

Kenderaan berkuasa sel bahan api hidrogen telah berjaya dicipta dengan pasaran yang terhad, tetapi pengkomersilan berskala besar belum dapat dilakukan. lni kerana kos pembangunannya yang tinggi serta ketiadaan sumber hidrogen yang murah dan mudah diperoleh.

Tambahan pula, infrastruktur baharu untuk pengedaran hidrogen, khususnya kemudahan stesen pengisian semula juga perlu dibangunkan.

Kini, syarikat seperti BMW, Honda dan General Motors telah memajukan penyelidikan sel bahan api hidrogen dengan model seperti BMW iX5 Hydrogen (kenderaan konsep) dan Honda CR-V e:FCEV (kenderaan komersial). Namun, penggunaan masih terhad akibat kos tinggi dan kekurangan stesen pengisian hidrogen.

Sementara itu, bahan api bio semakin mendapat perhatian kerana sifatnya yang mesra alam dan boleh diperbaharui. Penggunaannya boleh disegerakan dengan memanfaatkan infrastruktur sedia ada.

Kesimpulannya, pergantungan berterusan kepada petroleum menimbulkan masalah pencemaran dan bekalan. Tenaga alternatif seperti hidrogen dan bahan api bio perlu dikembangkan bagi menjamin kelestarian alam sekitar dan keselamatan tenaga pada masa depan.

Artikel ini telah diterbitkan dalam estidotmy Edisi Disember 2005 hasil penulisan Zaherah Ismail dan Zulkifli Khair. Artikel ini telah dikemaskini.